ครม.รับทราบการดำเนินโครงการ อาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.)

วันที่ 2 มีนาคม 2566 ขอนำเสนอ มติคณะรัฐมนตรี 28 ก.พ. 2566 รับทราบในหลักการดำเนินโครงการ อาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.)

อส.ศธ.จะเป็นบุคลากรสำคัญในการดำเนินการร่วมกับกระทรวงแรงงาน กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงมหาดไทย และหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในการช่วยพัฒนากำลังคนทุกกลุ่มวัยในระดับพื้นที่ทั่วประเทศ เพื่อเตรียมคนในอนาคตและกลุ่มผู้สูงวัย เช่น เป็นครูอาสาสมัครจิตอาสา เพื่อเข้ามาช่วยงานการศึกษา

มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566 รับทราบในหลักการดำเนินโครงการอาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.) ตามที่กระทรวงศึกษาธิการเสนอ

สาระสำคัญของโครงการ

สืบเนื่องจากสถานการณ์ที่ประเทศไทยกำลังก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ และมีแนวโน้มจะกลายเป็นวิกฤตหนักของประเทศ ซึ่งจะส่งผลกระทบกับภาคการศึกษา เศรษฐกิจ สังคม และสุขภาพ ตามข้อสั่งการของนายกรัฐมนตรี (พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา) ที่มีความห่วงใยในเรื่องนี้ ต้องการให้ทุกภาคส่วนวางแผนแก้วิกฤตดังกล่าวอย่างยั่งยืน

ดังนั้น คาดว่าในอีก 11 ปีข้างหน้า ผู้สูงอายุของไทยจะสูงขึ้นเป็น 28% ถือเป็นสังคมสูงอายุระดับสุดยอด ส่วนด้านผลิตภาพแรงงานของไทยอยู่ในอันดับที่ 40 จาก 64 ประเทศ มีแรงงานนอกระบบมากถึง 52% ซึ่งแรงงานกลุ่มนี้ไม่มีสวัสดิการ ในระยะยาวจะกระทบต่อรัฐในการจัดสรรงบประมาณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งงบประมาณด้านสุขภาพ ขณะที่กลุ่มผู้ว่างงานและอยู่นอกระบบการศึกษา (Non Education Employer Development : NEED) มีมากถึง 1.3 ล้านคน หากปล่อยทุกอย่างเป็นไปตามภาวะปกติในทศวรรษหน้าประเทศไทยจะเผชิญปัญหาหนัก ซึ่งช่องว่างดังกล่าวสามารถเข้าไปพัฒนาได้ คือ การเตรียมพัฒนากำลังคนให้ทำงานได้เต็มตามศักยภาพ ซึ่งต้องใช้เวลาและเตรียมการตั้งแต่วัยเด็ก

ทั้งนี้ รองนายกรัฐมนตรี (นายวิษณุ เครืองาม) ได้มอบหมายให้กระทรวงศึกษาธิการ ร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการเตรียมพัฒนากำลังคนอย่างเต็มกำลัง เพื่อให้ประเทศก้าวผ่านวิกฤตนี้

กระทรวงศึกษาธิการ จึงได้กำหนดแนวทางการขับเคลื่อนระยะสั้น ในช่วง 3-6 เดือน ข้างหน้าของปี 2566 ภายใต้แนวคิด “สร้างอาชีพ สร้างรายได้ สร้างคุณค่า” เพื่อสร้างความสุขให้กับกลุ่มผู้สูงอายุ คือ ครูเกษียณอายุราชการ กลุ่มแรงงานไม่มีสวัสดิการ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญทางวิชาชีพ กลุ่มที่ต้องการอาชีพเสริมและมีแนวทางการขับเคลื่อนการดำเนินงานในระยะสั้น

โดยจะเปิดรับสมัครอาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.) ผ่านระบบออนไลน์ วางเป้าหมายมีผู้สมัครกว่า 30,000 คน ซึ่งกระจายทุกพื้นที่ทั่วประเทศ และจะเป็นบุคลากรสำคัญในการดำเนินการร่วมกับกระทรวงแรงงาน กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงมหาดไทย และหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในการช่วยพัฒนากำลังคนทุกกลุ่มวัยในระดับพื้นที่ทั่วประเทศ เพื่อเตรียมคนในอนาคตและกลุ่มผู้สูงวัย เช่น เป็นครูอาสาสมัครจิตอาสา เพื่อเข้ามาช่วยงานการศึกษา

โดยส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการพัฒนาการศึกษา ระหว่างสถานศึกษา ครู ผู้ปกครอง ชุมชนและภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง เพื่อเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงการศึกษา ฟื้นฟูภาวะถดถอยทางการเรียนรู้ให้กับผู้เรียนทุกระดับ และช่วยสนับสนุนในการพัฒนาศักยภาพเด็กที่อยู่ในวัยเรียนให้เกิดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพและมีความสุขทั้งในด้านทักษะต่าง ๆ อารมณ์ สังคม คุณธรรม จริยธรรม รวมถึงดูแลปกป้องคุ้มครองนักเรียนให้มีความปลอดภัยด้านร่างกายและจิตใจ มีพฤติกรรมที่เหมาะสม และมีโอกาสด้านการศึกษาอย่างเท่าเทียมด้วยกิจกรรมที่หลากหลาย ภายใต้โครงการอาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.)

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีงานทำและมีรายได้ โดยสร้างความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐ เอกชน และภาคประชาสังคม
2. เพื่อส่งเสริมการสร้างอาสาสมัครกระทรวงศึกษาธิการ (อส.ศธ.) ทุกจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อช่วยงานด้านการศึกษา
3. เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุที่มีความรู้และความเชี่ยวชาญทางวิชาชีพ/ทักษะชีวิตเพื่อสอนวิชาชีพ
4. เพื่อยกระดับห้องสมุดประชาชนเฉลิมพระเกียรติ ห้องสมุดประชาชนเฉลิมราชกุมารี หอสมุดรัชมังคลาภิเษก ห้องสมุดประชาชนจังหวัด ห้องสมุดประชาชนอำเภอ กศน.ตำบล และศูนย์การเรียนชุมชน ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านวิชาชีพ/ทักษะชีวิต และเป็นสถานที่ส่งเสริมการรู้หนังสือ เพื่อสร้างความร่วมมือกับทุกภาคส่วนของสังคมเอกชนในการส่งเสริมให้ผู้สูงวัย
5. เพื่อส่งเสริมการสร้างรายได้จากวิชาชีพชุมชน ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์

ทั้งนี้ จากข้อมูล volunteer.moe.go.th เมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2566 มีจำนวนผู้ที่สมัครเป็น อส.ศธ.ทั้งประเทศ รวมทั้งสิ้น 31,960 คน

ที่มา ศธ.360 องศา